De HZ heeft twee nieuwe lectoraten, mede mogelijk gemaakt door het Delta Climate Center. Aan het roer staan een bekend gezicht en iemand met enorm veel ervaring in de kunst en het onderwijs en onderzoek. Jean-Marie Buijs is benoemd tot lector Governance van regionale transities, Godelieve Spaas is lector van Kunst | Cultuur | Transities.
Eugène de Kok, redacteur HZ Discovery
Zonder technologische ontwikkelingen vinden er geen transities plaats, maar het is minstens net zo uitdagend om deze sociaal-maatschappelijk gerealiseerd te krijgen. Met zijn nieuwe lectoraat Governance van regionale transities wil Jean-Marie Buijs werken aan de laatste uitdaging. “Governance speelt een belangrijke rol.”
Enorm dynamisch
Jean-Marie Buijs is geen onbekende op de HZ. Hij werkt al jaren bij het lectoraat Resilient Deltas van lector Teun Terpstra. Naast onderzoeker was hij coördinator en een paar jaar geleden maakte hij de stap naar associate lector. “Al heel lang stellen collega’s me de vraag of en wanneer ik lector word. Toen ik begon met de verkenning voor dit lectoraat kwamen er alleen maar meer. De ambitie om lector te worden heb ik eerder uitgesproken, omdat ik het een prachtig vak vind. Als lector verbind je vragen uit het werkveld met onderzoek en onderwijs. Werken in die driehoek is enorm dynamisch. Dat vind ik heel mooi. Ik weet echter dat het geen vanzelfsprekendheid is om lector te worden. Ik ben blij dat het nu is gelukt dankzij de mogelijkheden die het Delta Climate Center biedt en vertrouwen vanuit de HZ.”
Ingrijpende veranderingen
Of er inhoudelijk veel gaat veranderen? “Aan de ene kant wel, aan de andere kant niet. Als lector heb je meer verantwoordelijkheden, maar inhoudelijk vallen de veranderingen mee. Onder de vlag van Resilient Deltas heb ik al een governance-onderzoekslijn ontwikkeld.”
Hij is van plan die lijn door te trekken in zijn nieuwe lectoraat. “Governance is een belangrijk onderdeel van regionale systeemtransities. Welke afspraken maak je met elkaar als het gaat over grote veranderingen? Hoe gaan we ermee om? Hoe kan men beter inspelen op initiatieven vanuit de samenlevingnemen we iedereen mee? Hoe creëer je ruimte voor technologische experimenten? Hoe kunnen bedrijven en organisaties beter samenwerken om waar mogelijk op te schalen en versnellen? Dat soort vragen willen we onderzoeken.”
'Voor beleidsmakers en toekomstige professionals is het makkelijk om barrières te zien, maar het is goed als ze zich ook bewust zijn van de kansen. We willen hen die kennis meegeven.'
Jean-Marie Buijs, lector Governance van regionale transities
Water, energie, voedsel
En dan vooral die vragen die betrekking hebben op de transities die belangrijk zijn in de Zuidwestelijke Delta, bijvoorbeeld op het gebied van water, energie en voedsel. “Je kunt denken aan ontwikkelingen op het gebied van groene waterstof. Dit is een ontzettend belangrijk onderwerp in onze regio met alle industrie. De ontwikkeling van groene waterstof als duurzame enrgiebron en essentiële bouwstof voor de circulaire industrie brengt veel vragen mee voor beleidsmakers, op verschillende niveaus. Het nieuwe lectoraat biedt voor de HZ en het DCC de mogelijkheid om de governance-xpertise rond dit soort uitdagingen samen te brengen met vergelijkbare vraagstukken op het gebied van water, energie en voedsel.”
Drie onderzoekslijnen
Het lectoraat heeft drie onderzoekslijnen. In de eerste plaats kijken Jean-Marie en zijn collega’s naar institutionele analyse en netwerksamenwerking. Een voorbeeld is onderzoek naar een regionale waterbank, zoals nu binnen het NWO-project STURDI Water wordt ontwikkeld. In de bank moeten vraag en aanbod, opslag en waterbehandeling op elkaar moeten worden afgestemd.
Een tweede lijn is de participatie en responsiviteit over de betrokkenheid van bewoners bij transities. “En dan met name hoe professionals daar beter op kunnen inspelen. Ik wil ze handvatten geven, zodat ze bijvoorbeeld structureler met inwoners kunnen gaan samenwerken.”
De derde en laatste onderzoekslijn heet evalueren en leren. Jean-Marie wil samen met praktijkpartners leren van alle ervaringen die ze opdoen door alle veranderingen, bijvoorbeeld op het vlak van transdisciplinariteit en hoe je de korte en lange termijn beter met elkaar kunt verbinden.
Institutionele analyse en netwerksamenwerking
Participatie bij en betrokkenheid van bewoners bij transities
Evalueren en leren
Delta Climate Center
De twee nieuwe lectoraten binnen de HZ worden mede mogelijk gemaakt door het Delta Climate Center (DCC). In de Zeeuwse delta ontwikkelen onderzoekers uit een breed scala aan disciplines en studenten van het mbo, hbo en wo innovatieve oplossingen voor regionale klimaattransities. Ze doen dat samen met bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en inwoners.
Opstarten
De komende tijd staat echter in het teken van opstarten. Jean-Marie wil een goed fundament leggen voor zijn onderzoeksgroep. “In deze periode voer ik veel gesprekken over de inrichting van lectoraat. Ik wil ook de tijd nemen om samen met onderzoekers de lijnen verder uit te werken.”