'De kennis die we opdoen vloeit terug naar de opleidingen'
Ruben de Cuyper heeft onderzoek gedaan of de HZ kan aansluiten bij het landelijk netwerk van werkplaatsen Sociaal Domein.
Zeeland was tot dit jaar een witte vlek op de kaart, maar krijgt nu een Werkplaats Sociaal Domein. HZ Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving (HZ KCZS) en de opleidingen Social Work en Pedagogiek van HZ University of Applied Sciences hopen via twee proefprojecten tot zo’n werkplaats te komen.
Eugène de Kok, redacteur HZ Discovery
Het is de zestiende werkplaats in Nederland. De werkplaatsen, die allemaal zijn geïnitieerd door hogescholen en worden gesubsidieerd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, moeten helpen om drie doelen te realiseren. Ten eerste is dat slimmer omgaan met maatschappelijke uitdagingen zoals eenzaamheid, armoede en vluchtelingenproblematiek. Ook moeten de werkplaatsen helpen bij het oplossen van problemen door gerichte programma’s en moeten ze de samenwerking in een regio bevorderen. Elke werkplaats in Nederland pakt haar eigen thema’s vanuit het sociaal domein op, een thema dat past bij het gebied waar de werkplaats actief is.
Stedelijk versus dunbevolkt
Ruben De Cuyper van HZ Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving (KCZS) heeft onderzoek gedaan of de HZ kan aansluiten bij het landelijk netwerk van werkplaatsen. Uit zijn voorwerk zijn twee proefprojecten voortgekomen. De eerste gaat over vluchtelingen in dunbevolkt gebied. “Er is al wel een werkplaats over vluchtelingen in Amsterdam, maar de stedelijke is duidelijk een andere problematiek dan in een dunbevolkt gebied als het onze”, legt De Cuyper uit. “In Zeeland zijn huisvesting, het sociale netwerk rondom een vluchteling en bereikbaarheid belangrijke thema’s.” Om het thema uit te diepen zijn de initiatiefnemers in gesprek gegaan met organisaties, partners en betrokkenen. Ook werd er een bijeenkomst georganiseerd in het azc in Middelburg. Na alle bijeenkomsten lagen er zeven vraagstukken rondom het thema op tafel.
Werk bleek het meest urgent. “Hoe kunnen vluchtelingen zo snel en goed mogelijk aan het werk, bleek zowel voor de vluchtelingen zelf als voor organisaties, betrokkenen en werkgevers, die zich zorgen maken over de krappe arbeidsmarkt, het belangrijkste thema. In Zeeland is het aantal openstaande vacatures hoog, terwijl de provincie een van de laagste werkloosheidscijfers kent. Nieuwe inwoners vormen daarmee een waardevolle aanvulling op het arbeidspotentieel in de regio. Bovendien geeft werk niet alleen structuur en zingeving, maar draagt het ook bij aan het welzijn en mentaal welbevinden van vluchtelingen. Vanuit meerdere perspectieven dus een win-winsituatie.”
'Elke werkplaats pakt een thema op dat past bij het gebied waar de werkplaats actief is'
'Praktijkpartners hebben problemen en delen deze met het netwerk. Wij werken aan een antwoord en de kennis die we opdoen komt het onderwijs ten goede'
Ruben de Cuyper, onderzoeker Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving
'Wij werken via actieonderzoek aan een antwoord en de kennis die we opdoen komt het onderwijs ten goede'
Grassroots
Het ministerie heeft inmiddels akkoord en een subsidie tot en met 2026 gegeven. In de tussentijd zijn de Zeeuwse werkplaatspartners nog met een tweede thema aan de slag gegaan: Grassroots-initiatieven in dorp en wijk. “Grassroots betekent dat het initiatieven zijn die door inwoners zelf worden gestart. De uitwerking van dit thema binnen de werkplaats staat nog in de kinderschoenen, maar het speelt in op de regionale en landelijke wens om maatwerk te leveren voor vormgeving van de eigen leefomgeving”, aldus De Cuyper. “We gaan dit op dezelfde manier uitwerken als het eerste thema, dus via bijeenkomsten waar verschillende vraagstukken naar voren komen.”
Uiteindelijk moet er een lerend netwerk ontstaan. Elke aangesloten partij moet problemen of vraagstukken kunnen inbrengen. Idealiter kunnen andere praktijkpartners hierover meedenken en tot adviezen of oplossingen komen. Sommige problemen zullen echter te complex zijn om direct op te lossen. In zulke gevallen kan actieonderzoek uitkomst bieden: samen het probleem analyseren, oplossingen ontwikkelen, interventies uitvoeren, monitoren en evalueren. De kennis die daarmee wordt opgedaan vloeit ook terug naar de opleidingen van de HZ. Bovendien kunnen studenten meewerken aan de projecten en zo hun kennis toepassen in de praktijk. “Er is sprake van een drietrapsraket. Praktijkpartners hebben problemen en delen deze met het netwerk. Wij werken via actieonderzoek aan een antwoord en de kennis die we opdoen komt het onderwijs ten goede.”
De werkplaats van het Sociaal Domein heeft drie doelen:
Slimmer werken
Slimmer omgaan met maatschappelijke uitdagingen zoals eenzaamheid, armoede en vluchtelingenproblematiek.
Oplossen van problemen
De werkplaatsen moeten helpen bij het oplossen van problemen door gerichte programma’s.
Samenwerking bevorderen
De werkplaatsen moeten de samenwerking in een regio bevorderen.