Column Femke IJsseldijk
'Waarom niets doen soms het nuttigste is wat je kunt doen'
Ik heb een verbazingwekkend feit voor je: als je brein niet actief bezig is, doet het iets geweldigs.

Femke IJsseldijk is columniste voor voor HZ Discovery
Het is niet alleen wat aan het uitrusten, het ordent informatie, slaat het op in je geheugen combineert nieuwe informatie met de informatie die je al eerder had onthouden.
Dat is waarom mensen die zeggen dat ze de hele dag productief zijn, omdat ze de hele dag druk zijn ('Ik sta elke morgen om 4:30 uur op om doelen te bereiken nog voordat andere mensen wakker worden, om zo een voorsprong te krijgen') eigenlijk belachelijk bezig zijn. Want, je kunt jezelf best bijna 24/7 bezighouden, maar je hersenen vertragen en zullen alleen maar herhalen wat ze al hadden opgeslagen. Dat is waarom dat soort mensen meestal hele saaie verhalen vertellen over gehaalde targets, return on investment en efficiëntie. Je geest moet af en toe kunnen afdwalen om creatief te zijn. Tegenwoordig heb je voor de meeste banen creativiteit nodig. Mensen moeten innoveren en nieuwe oplossingen bedenken. Voorafgaand aan elke doorbraak maakt iemand een wandelingetje, staart uit het raam of zit te doodlen op haar aantekening.
Nu je dit weet, kun je je hersenen helpen om hiervan te profiteren.
Een paar tips:
- Slapen kan, maar hoeft niet. Je hoeft niet te rusten om de vruchten te plukken van een ontspannen geest, hoewel het moment vlak voordat je in slaap valt heel speciaal is. Je hebt vast wel eens gehad dat je een idee kreeg toen je bijna sliep. Wat heel goed werkt is matige inspanning: fietsen, wandelen, tuinieren maar ook huishoudelijke klusjes als afwassen, de was uitzoeken of de vloer dweilen. Dit soort activiteiten zorgen dat je net druk genoeg bent, maar dat je je hersenen niet aan het werk zet voor iets anders. De beweging zorgt dat je hersens extra zuurstofrijk bloed krijgen.
- Je brein moet de vrijheid hebben om zelf te kiezen wat het wil doen. En hoewel een romantische film kijken, een voorspelbare detective lezen of door je social media feed scrollen niet aanvoelen als inspanning houden ze wel je hersens bezig. Dus: schermen uit, boek aan de kant!
- Heb je een specifiek vraagstuk dat je wil oplossen? Bereid jezelf (en je hersenen) voor op het dolende geestdeel van het proces door je probleem goed te verkennen. Nadat je de vraag helder hebt: laat het gewoon gaan. En nee, dat deel van het proces laat zich niet dwingen. Sorry! Plan dus vooruit, want als je onder druk staat, is je brein vol en profiteer je niet van een blanco geest. Om eerlijk te zijn, er zijn wel creativiteitstechnieken die ideevorming kunnen stimuleren, dus je kunt wel degelijk iets actiefs doen als je geen ideeën krijgt of spannender ideeën nodig hebt. Als je hersens echter te druk zijn om te kunnen spelen heb je er niets aan. Je moet je brein een beetje plezier kunnen gunnen.
Nu wil ik je graag een paar gewetensvragen stellen. Als columnist mag ik dat, maar antwoorden is niet verplicht. Hoe vaak sta je jezelf een wandelingetje toe als je het heel druk hebt? Weet je nog wanneer je voor het laatst uit een raam hebt gestaard (treinramen tellen mee)? Grijp je meteen naar je telefoon wanneer je eventjes moet wachten? En als je net als ik docent bent: stimuleer je je studenten voldoende om te bewegen en/of naar buiten te gaan?
Ik hoop oprecht da tik je aan het denken heb gezet. En nu: stop met denken en laat je geest vrij spelen. Graag gedaan!