KORT ONDERZOEKSNIEUWS
Jasper van Houcke geïnaugureerd als lector
Jasper van Houcke is donderdag 2 november geïnaugureerd als lector Aquaculture in Delta Areas.
Bezoekers van lieten zich in het eerste deel van de middag bijpraten door onderzoekers van het lectoraat over het onderzoek naar onder meer micro- en macroalgen en schelpdieren. Jouke Heringa, Gabrielle Verbeeke, Lotte Julia Bouman, Pascalle Jacobse en Nathan Hoefnagel lieten met studenten zien wat ze doen, hoe ze te werk gaan en vertelden onder meer hoe hun werkzaamheden bijdragen aan de eiwittransitie en duurzame voedselproductie.
Oesterkweker Jean Dhooge, die onder meer in natuurgebied Waterdunen samenwerkt met de onderzoeksgroep, liet bezoekers proeven van het onderzoeksmateriaal.
Na de pauze hield Van Houcke zijn rede. Hierin vertelde hij over de toekomst van laagtrofische aquacultuur en de rol van de Nederlandse sector hierin. Zijn rede is hier terug te kijken.
ArbeidsmarktInZicht is vernieuwd
ArbeidsmarktInZicht is vernieuwd. Het platform met informatie over de arbeidsmarkt in Zeeland is toegankelijker, beter vindbaar, je kunt makkelijker de juiste data vinden en grafieken interpreteren.
HZ Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving werkt samen met de provincie Zeeland en Arbeidsmarktregio Zeeland aan het platform. Het kenniscentrum is coördinator en voert regelmatig verdiepend arbeidsmarktonderzoek uit.
Op het platform hebben thema’s als werkgelegenheid, investeringen en onderwijs een eigen overzichtspagina gekregen met cijfers, grafieken en informatie. Vanaf deze pagina’s duik je eenvoudig dieper de data in. Je kunt je ook abonneren op een periodieke factsheet met cijfers over jouw gemeente en de regio daaromheen. Verder zijn er twee provinciale publicaties: een infographic met cijfers en grafieken over de belangrijkste ontwikkelingen op de (regionale) arbeidsmarkt en een magazine met landelijke ontwikkelingen. ArbeidsmarktInZicht is hier te vinden.
Lectoraat werkt samen met Nehalennia aan Havo-E
HZ University of Applied Sciences en Nehalennia zijn samen de pilot Havo-E gestart. De E staat hier voor Educatie.
De route is bedoeld voor leerlingen die geïnteresseerd zijn in onderwijs en educatie. Volgens de HZ en Nehalennia sluiten dit soort lessen goed aan bij de behoefte van havoleerlingen. Zij willen praktisch bezig zijn en zien dat hun lesstof relevant is. Namens de HZ zijn het lectoraat Excellence and Innovation in Education, de Opleidingsschool ZuidWest en de opleiding Leraar basisonderwijs betrokken bij de proef. Docenten van de HZ-opleiding geven masterclasses en studenten begeleiden leerlingen met hun profielwerkstuk. “We hopen dat meer leerlingen zich hierdoor oriënteren op een vervolgopleiding in dit brede domein. Zeker in Zeeland is dat van het allergrootste belang, omdat uit onderzoek blijkt dat vanuit de Zeeuwse scholen voor voortgezet onderwijs procentueel minder leerlingen doorstromen naar een lerarenopleiding”, zegt lector Patrick van Schaik (foto).
HZ Stern voor scriptie over Machine Learning
De scriptie van Engineering-student Siyu Chen is dit jaar beoordeeld als beste afstudeerwerk van de HZ. Chen kreeg donderdag 14 december de HZ Stern uitgereikt.
Volgens de jury heeft hij een zeer interessante en goed gedetailleerde scriptie geschreven over machine learning en machine learning frameworks. Titel van zijn scriptie is ‘Machine Learning algorithm in drone camera’. “In een helder en goed geschreven Engels verhaal legt hij de werking uit van het gebruik van drones bij inspecties van mogelijke roestvorming of andere onvolkomenheden op moeilijk bereikbare plekken, zoals bijvoorbeeld windmolens”, aldus juryvoorzitter Teunis de Weerd in het rapport.
Chen heeft zijn verhaal bovendien ondersteund met mooie beelden. Er waren dit jaar vijf studenten genomineerd voor de jaarlijkse prijs.
Airtub heeft een vervolg
Airtub ROMI is het vervolg op het succesvolle Airtub-project. HZ University of Applied Sciences is opnieuw betrokken met het lectoraat Data Science van lector Mischa Beckers en de opleiding Engineering.
In het project draait het om het onderhoud van windmolens in offshore windparken. Het aantal parken op zee is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Als gevolg hiervan is het onderhoud van windturbines, met name de inspectie en reparatie van turbinebladen, uitgegroeid tot een kritieke activiteit.
Er zijn twee grote uitdagingen op dit gebied. De eerste is een gebrek aan kennis over de toestand van de windmolenbladen en bladsystemen, de tweede de moeilijkheden bij offshore inspectie- en onderhoudswerkzaamheden. Dit laatste wordt een steeds groter probleem door het gebrek aan technici. Beide zaken zorgen voor hogere kosten en verminderen de prestaties en levensduur van de bladen. Lees hier meer over het project.
Kinderen maken kennis met de wetenschap
Wetenschap saai? Allesbehalve. Dat hebben onderzoekers en docenten van de HZ zaterdag 7 oktober aan honderden kinderen en hun ouders laten zien in het Joint Research Center Zeeland.
Het was de eerste keer dat het JRCZ meedeed aan de Wetenschapsdag, tijdens het Weekend van de Wetenschap. In het JRCZ en ZB Bibliotheek van Zeeland, waar de dag al jaren wordt georganiseerd, waren meer dan veertig workshops, demonstraties, excursies en mincolleges.
De jonge bezoekers konden proefjes met waterstof doen, zich verwonderen in het JRCZ Data Science Lab en meer te weten komen over de Airtub-crawler die zelfstandig windmolenbladen kan inspecteren. Ook gingen ze op stadsexcursie, proefden zeewierappels en zelfgemaakte bubble tea, bouwden zelf dijken, tapten algen en maakten een tegel van vlas in de Vlasstraat.
Proef met kweek mosselen in de Voordelta
De mosselsector houdt een praktijkproef om mosselen te kweken in de Zeeuwse Voordelta van de Noordzee. Onlangs zijn de sokken met mosselzaad en halfwasmosselen het water ingegaan. De komende anderhalf jaar kijken onder anderen onderzoekers van HZ University of Applied Sciences of het technisch en financieel haalbaar is om natuurinclusieve hangcultuurmosselen te kweken in deze dynamische omgeving.
De proef vindt plaats in de Zeeuwse Voordelta van de Noordzee, ongeveer twee kilometer uit de kust van Walcheren (ter hoogte van de oude Roompot). Dit gebied staat bekend om zijn gunstige groeiomstandigheden voor mosselen, maar is uitdagend vanwege sterke stromingen en hoge golven. Een belangrijke vraag is dan ook of het technisch mogelijk is om mosselen te kweken in de ruige omstandigheden van de open zee.
Er zijn twee hangcultuursystemen uitgezet; één drijvend en één ondergedoken systeem met zogenaamde longlines. De onderzoekers meten omgevingsparameters, zoals golfslag, stroming, krachten op de systemen, beweging van de mosselen aan de longlines en het voedselaanbod. Ze gebruiken hiervoor zowel onderwater- als bovenwatercamera’s.
De proef is een grote wens van de Producentenorganisatie Mosselcultuur. Hiermee krijgen de kwekers meer ruimte voor de mosselkweek. In de huidige productiegebieden loopt het volume van de mosselen al decennia terug, terwijl de vraag naar duurzame mariene eiwitten in de toekomst sterk toeneemt, zo is de verwachting.
Watermanagement bestaat 33,3 jaar
De opleiding Watermanagement van HZ University of Applied Sciences bestaat 33,3 jaar.
Ze viert dat op 26 januari 2024 met een groot waterevenement in de HZ en Joint Research Center Zeeland in Middelburg. Studenten, docenten, alumni en oud-werknemers zijn de gehele dag welkom op het evenement ‘Water Connects’.
Er zijn sprekers, workshops en presentaties waar in alle gevallen water centraal staat. De organisatie is nog op zoek naar oud-studenten die hun kennis willen delen in deze workshops. “We maken een dijk van een programma met inhoud en plezier waarin we onze passie voor water overdragen aan alumni en een nieuwe generatie watermanagers”, zegt docent Jouke Heringa. Mensen die zich aanmelden via deze website krijgen een herinneringsboekje aan 33,3 jaar Watermanagement. Aanmelden kan via deze website.
De opleiding is één van de kroonjuwelen van de HZ. Begonnen als AET (Aquatische Ecotechnologie), waarbij het watersysteem in al zijn aspecten werd bestudeerd, is ze uitgegroeid tot een opleiding met drie afstudeerrichtingen. Naast AET kunnen studenten kiezen voor Deltamanagement en Spatial Planning & Design. Hiermee zijn ook de maatschappelijke en ruimtelijke uitdagingen van een duurzame delta aan het onderwijsaanbod toegevoegd.
HZ ondersteunt bouw waterstoftankstation
HZ University of Applied Sciences ondersteunt het initiatief van vijf (familie)bedrijven om een waterstoftankstation te realiseren aan de Beneluxweg in Terneuzen.
De Hoop, Multraship, Syndus Group, De Pooter Olie en H4A gaven woensdag 6 december het startschot voor de bouw. Het tankstation is bedoeld voor zwaar transport, werk- en vaartuigen van bedrijven uit de omgeving. Het project waarbinnen de bouw wordt gerealiseerd heet ‘Groene waterstofketen Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen’. Een aantal stagiairs en afstudeerders van de HZ doen deelonderzoeken in het project. Zo gaat een student het nieuwe waterstoftankstation in Terneuzen vergelijken met andere stations over de grens.
In een eerder project heeft het lectoraat Delta Power van de HZ samen met Zeeuwse bedrijven een haalbaarheidsstudie gedaan naar de mogelijkheden om de ontwikkelingen rondom waterstof aan elkaar te koppelen en een groene waterstofketen te realiseren. Mede dankzij de resultaten van die studie is de bouw van het tankstation nu begonnen. Als alles meezit, kunnen regionale bedrijven vanaf 2026 de lokaal geproduceerde groene waterstof gebruiken.
Delta Climate Center krijgt vorm
Het Delta Climate Center in Vlissingen heeft twee directeuren aangesteld. Albert Klein Tank is wetenschappelijk directeur, Joyce Ten Holter is zakelijk directeur. Joyce Ten Holter is al in september begonnen. Zij zet de komende tijd de organisatie van het Delta Climate Center op poten en geeft zakelijk leiding aan de organisatie. Samen met professor Albert Klein Tank ontwikkelt ze bovendien de strategie voor een stevige en blijvende kennispositie van het centrum. Ten Holter heeft veel ervaring met het bouwen van bruggen tussen de publieke sector, bedrijven en onderzoek en onderwijs, iets wat bij het Delta Climate Center ook van groot belang is. In Moskou zette ze onder meer een nieuw kantoor op voor Wetenschap en Technologie als onderdeel van het wereldwijde innovatienetwerk van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Na elf jaar te hebben gewerkt in de publieke sector maakte Ten Holter in 2015 de overstap naar de academische wereld. Ze was onder meer verantwoordelijk voor de opzet van het nieuwe Institute for Advanced Study van de Universiteit van Amsterdam. Ook in Vlissingen, waar ze inmiddels woont, bouwt ze aan iets nieuws. “Wat mij bijzonder motiveert is dat het Delta Climate Center impact maken centraal stelt, zowel in Zeeland als wereldwijd. Een vraagstuk als klimaatadaptatie vraagt om verregaande samenwerking; in de kennisketen tussen mbo-hbo-wo en tussen verschillende vakgebieden. Dat is zeker niet makkelijk, maar wel de enige weg vooruit als het gaat om de grote transities waar we als land voor staan. Met Zeeland als ons living lab kunnen we samen met bedrijven, maatschappelijke organisaties, overheden en inwoners iets unieks neerzetten. Maatschappelijk relevant en op vele vlakken vernieuwend.”
Wetenschappelijk directeur Albert Klein Tank begint op 1 januari als wetenschappelijk directeur van het Delta Climate Center. Hij vertaalt de inhoudelijke uitgangspunten en kaders voor het onderzoek, onderwijs en impact naar de dagelijkse praktijk. “We willen voortbouwen op het werk van de zes founders en vele anderen in de regio. We leggen de nadruk op een transdisciplinaire aanpak die is vereist om innovatieve oplossingen te vinden en kansen te benutten voor een duurzame toekomst”, aldus Klein Tank.
De klimaatwetenschapper werkt nu nog in het Verenigd Koninkrijk. Hij is directeur van het Met Hadley Centre for Climate Science and Services en hoogleraar aan de University of Bristol. Daarvoor werkte hij bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut. Hij staat internationaal bekend om zijn analyses van klimaattrends en het maken van nationale klimaatscenario’s. Naast wetenschappelijk directeur van het Delta Climate Center wordt Klein Tank hoogleraar ‘Duurzame transities voor rivierdelta’s in een veranderend klimaat’ aan de Universiteit Utrecht. Hier richt hij zich op het samenspel van watermanagement, voedselveiligheid en energiezekerheid bij veranderende weer- en klimaatcondities.
Bundelen van krachten
Wereldwijd wonen meer dan 500 miljoen mensen in delta’s zoals Zeeland. De leefbaarheid van deze deltagebieden staat onder druk, onder andere door klimaatverandering, zeespiegelstijging en verlies aan biodiversiteit. De vraag hoe we delta’s veilig en toekomstbestendig kunnen maken staat centraal in het Delta Climate Center. Het is een samenwerking tussen de zes onderwijs- en kennisinstellingen, de zogenoemde founders: Scalda, HZ University of Applied Sciences, University College Roosevelt, NIOZ Zeeonderzoek, Universiteit Utrecht en Wageningen University & Research.
Zij bundelen hun krachten om, door middel van onderzoek en onderwijs, bij te dragen aan een duurzame toekomst voor delta’s over de hele wereld. In de Zeeuwse delta ontwikkelt het centrum innovatieve oplossingen, in co-creatie met bedrijven, overheden en inwoners. Onderzoekers uit een breed scala aan disciplines en studenten van het mbo, hbo en wo gaan samen aan de slag met regionale klimaattransities. De centrale thema’s zijn water, energie, voedsel en bio-grondstoffen. Het Delta Climate Center in Vlissingen is onderdeel van het compensatiepakket ‘Wind in de Zeilen’ van het Rijk voor het niet realiseren van een marinierskazerne in Vlissingen.